Πώς τα ευέλικτα όρια συμβάλλουν στην αυτοεκτίμηση του παιδιού

Τα όρια ορίζουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο ο κάθε άνθρωπος μπορεί να συνυπάρξει με τους συνανθρώπους του, να αντλεί ασφάλεια και ικανοποίηση ώστε να μπορέσει να εξελιχτεί.

Τα παιδιά έχουν ανάγκη τα όρια και μάλιστα σαφή και σταθερά έτσι ώστε να μπορέσουν να νοιώσουν ασφάλεια, εμπιστοσύνη, χαρά και χώρο να εκφραστούν. Όταν οι γονείς δυσκολεύονται να θέσουν τα όρια τους τότε το παιδί νοιώθει ανυπεράσπιστο και συγχύζεται. Ενώ όταν τα όρια είναι σταθερά ωθούν το παιδί να δομήσει την αυτοπεποίθησή του.

Τα όρια είναι αγάπη και φροντίδα, είναι σημείο συνάντησης και διαχωρισμού, σημείο επαφής, έχουν προστατευτικό χαρακτήρα και μέσω της διαδικασίας αυτής μαθαίνεται τόσο ο σεβασμός προς τον εαυτό όσο και προς τους άλλους. Τα όρια κάλλιστα μπορούμε να τα παρομοιάσουμε με ένα φάρο ο οποίος φωτίζει το ταξίδι μας.

Στην πορεία της διαπαιδαγώγησης ο γονιός συναντά δύο παιδιά, το παιδί μέσα του και το παιδί που έχει. Καλό είναι να έχει δημιουργήσει μία αρμονική σχέση με το παιδί μέσα του έτσι ώστε τα αρνητικά βιώματα της παιδικής του ηλικίας να μην χρειαστεί να τα επωμιστεί το παιδί του.

Η απουσία ορίων και οι συνέπειες τους

Η πλήρης απουσία ορίων, η εφαρμογή της ιδέας ότι είναι ελεύθερο να κάνει ότι θέλει ,ως πυρήνα έχει την ασύδοτη ελευθερία στο παιδί με αποτέλεσμα στη διαμόρφωση παιδιών με δυσλειτουργική κοινωνική συμπεριφορά, που μπορεί να εκδηλωθεί στην οικογένεια, το σχολείο στο φιλικό περιβάλλον. Η στάση αυτή οδηγεί στη διαμόρφωση παιδιών που απαιτούν να κάνουν πάντα το δικό τους αδιαφορώντας για τις απώλειες, τις ζημιές και τους τραυματισμούς που προκαλούν.

Η εφαρμογή αυτής της τακτικής αφήνει τα παιδιά μόνα τους, ανίκανα να συνάψουν κοινωνικές σχέσεις και επαφές. Πίσω από την απεριόριστη ελευθερία κρύβεται μια δυσκολία του γονέα να θέσει λειτουργικά όρια.

Τα υπερβολικά- προστατευτικά όρια

Όριο δε σημαίνει ασφυκτικός περιορισμός. Οι γονείς που έχουν την τάση να  περιορίζουν τα παιδιά με ένα πλέγμα προστασίας,  στερούν από το παιδί  πολύτιμές εμπειρίες που αποκομίζει μόνο όταν  αντιπαρατίθεται, τρίβεται και  επικοινωνεί με τους άλλους ανθρώπους.

Τα όρια δε στοχεύουν στην κυριαρχία αλλά στην υπόδειξη, στην προστασία και την εξέλιξη. Η απαγόρευση και η τιμωρία αλλοιώνουν τη θέληση και αποδυναμώνουν το σθένος του παιδιού.

Πώς βάζουμε όρια

Είναι σημαντικό το όριο να  είναι προσαρμοσμένο στην ηλικία και στο περιβάλλον του παιδιού. Τα λειτουργικά όρια ενθαρρύνουν το παιδί να οριοθετείται, να δοκιμάζει, να αμφισβητεί και τελικά να αναπτύσσεται.

Η συμπεριφορά που διακατέχεται από πίεση και υποχωρητικότητα, υπέρμετρη ανοχή και υπερβολική αυστηρότητα δίνει διπλά μηνύματα στα παιδιά, με αποτέλεσμα να αποδιοργανώνονται.

Ο γονέας είναι απαραίτητο να μεριμνά για τη δική του στάση περισσότερο και να αναρωτιέται τι εκπέμπει…  Τα παιδιά χρειάζονται ένα ασφαλές περιβάλλον που να μπορούν να εμπιστεύονται και να εκφράζονται ελεύθερα.

Η σταθερότητα εκφράζεται με ήρεμο και σαφή τόνο στη φωνή, με συγκεκριμένο προσδιορισμό θέσεων, με εσωτερική βεβαιότητα, με αμοιβαίο σεβασμό και προσοχή.

Όποιος θέτει όρια ρισκάρει να μην είναι πάντα αρεστός στα παιδιά, ρισκάρει να προκαλέσει το θυμό τους.

Η θέσπιση των ορίων με το πνεύμα της αμοιβαίας δέσμευσης – για μικρούς και μεγάλους – στηρίζεται στο σεβασμό της σωματικής, ψυχικής και πνευματικής ταυτότητας του παιδιού. Η τήρηση των ορίων χρειάζεται αλληλοσεβασμό και αλληλοϋποστήριξη.

Όσο το παιδί μεγαλώνει και αρχίζει να καλλιεργεί τις δεξιότητες που διαθέτει τόσο πιο ευέλικτα είναι και τα όρια έτσι ώστε το παιδί να νοιώθει ελεύθερο και να τολμάει να παίρνει πρωτοβουλίες.

Καλό είναι να αναζητούνται τρόποι αλλαγής των συμφωνηθέντων όταν βλέπουμε ότι η θέσπιση ορίων και οι συνέπειες δεν περπατάνε.

Θεωρώ ότι τα λειτουργικά όρια είναι το πολυτιμότερο δώρο που μπορεί να κάνει ο γονιός στο παιδί του.

Τάσος Δαφνομήλης

Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας Συνθετικής προσέγγισης

Πρώτη μέρα στο σχολείο: Πώς θα βοηθήσετε το παιδί να προσαρμοστεί
Πρώτα Χριστούγεννα με το μωρό: Tips για να τα κάνετε αξέχαστα

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Καλάθι μου
Κλείσε Πρόσφατα προβεβλημένα
Κατηγορίες